ကိုယ္စီတာ၀န္ေက်ပြန္စို႔

အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံဆိုသည္မွာ ပိုင္နက္နယ္ေျမ၊ လူဦးေရ၊ အစိုးရ၊ အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာ၊ ႏိုင္ငံ တကာအသိအမွတ္ျပဳမႈမ်ားဆိုသည့္စံႏႈန္းႏွင့္ ကိုက္ညီရမွာျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ပိုင္နက္ နယ္ေျမ တိတိက်က်ရွိ သည္။ လူဦးေရသည္လည္း သန္းေျခာက္ ဆယ္ေက်ာ္ရွိသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္အစိုးရလည္း ရွိသည္။ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ဆိုင္သည္။ ကမၻာမွာ ျမန္မာဟု ဂုဏ္ယူ၀့ံၾကြားႏိုင္သည့္ ဂုဏ္ယူ စရာႏိုင္ငံျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ျပဳမႈလည္း ခံယူႏိုင္သည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းေၾကာင္းကိုျပန္ေျပာင္းေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းမတင္မီေခတ္၊
 ေရွးေဟာင္းေခတ္ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ေက်းပိုင္ကၽြန္ပိုင္စနစ္မ်ား ေရာေႏွာေန ေသာေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ ေခတ္ (ေခတ္လယ္)၊ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ေခတ္(ေခတ္ေႏွာင္း)၊ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္၊လြတ္လပ္ေရးရၿပီး  ျပည္ေထာင္စုျ မန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဟု ေခတ္(၆)ေခတ္ကို ေလ့လာေတြ႔ရွိရပါသည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးခရီးသည္ ပန္းေမြ႕ ယာေရႊေကာ္ေဇာ ခင္းထားသည့္ လမ္းေပၚသို႔ ျငင္သာသိမ္ေမြ႕စြာေလွ်ာက္လွမ္းခ့ဲရသည္ မဟုတ္ ပါ။ ႏွစ္ေပါင္းၾကာ ရွည္ကာ အဆိုးသံသရာထဲမွာ တ၀ဲလည္လည္ျဖစ္ေနရသျဖင့္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးသံသယ စိတ္ျဖင့္ အေကာင္းမျမင္ႏိုင္ၾကပါ။တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈပ်က္ျပားကာ ေသြးကေျပာ ေသာစကား ထက္ ေဘးေျပာသည္ကို ယံုခ့ဲၾကပါသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္လည္း ေခတ္ေဟာင္းမွာတ၀ဲလည္လည္ျဖစ္ခ့ဲ ရသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာျမင့္ခ့ဲရပါသည္။

ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏ေခတ္ေျပာင္းလွ်င္စနစ္ပါလိုက္လံေျပာင္းလဲတတ္သည္ကို ေတြ႔ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
 ေခတ္ေျပာင္းလဲလွ်င္ စနစ္ပါေျပာင္းလဲမွျဖစ္ပါသည္။ ေရွးေခတ္က စနစ္မ်ားကို ယေန႔ေခတ္ထိ ဆက္လက္ က်င့္သံုးေနမည္ဆိုပါက အံမ၀င္ခြင္မက်ႏိုင္သည္မ်ားရွိႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္သစ္ကိုတည္ေထာင္ၿပီဆိုကတည္းက ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ႏွင့္လိုက္ေလ်ာညီ ေထြျဖစ္ ရေလ ေအာင္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို တစ္ဆင့္ခ်င္းတစ္ ဆင့္ခ်င္းလုပ္ေဆာင္ေနပါၿပီ။ သို႔ေသာ္ ဒီမိုကေရစီ သည္ ခရီးဆံုးပန္းတိုင္ မဟုတ္ ေလွ်ာက္လွမ္း ရမည့္ ခရီးျဖစ္သည့္အတြက္ ခုေရတြင္းတူး ခုေရၾကည္ေသာက္၍ မရႏိုင္ပါ။ ကူးေျပာင္းျခင္းတြင္္ ေကာင္းသည့္ဘက္ကို ကူးေျပာင္းျခင္းျဖစ္လွ်င္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ္လည္း ကူးေျပာင္းရင္းႏွင့္လမ္းေၾကာင္းလြဲမသြားဖို႔ သတိထားရမွာျဖစ္ ပါသည္။ လမ္း ေလွ်ာက္တတ္စကေလးငယ္တစ္ေလွ်ာက္ လမ္းေလွ်ာက္သလို စမ္းတ၀ါး၀ါးျဖင့္ေလွ်ာက္လွမ္း ရင္း မေတာ္လဲသြားမွာစိုးရိမ္ရပါေသးသည္။ ဒီမိုကေရစီပန္းတုိင္ကို ေလွ်ာက္လွမ္းေနျခင္းမွာလည္း လမ္းေလွ်ာက္တတ္စကေလးငယ္မ်ားက့ဲသို႔ မေလွ်ာက္တတ္ပါက ေျခေခ်ာ္လဲမွာစိုး ထိတ္ရပါေသးသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ မည္သည့္အလုပ္ကိုလုပ္ကိုင္ေစကာမူ အထူး သတိထားဖို႔လိုအပ္ပါသည္။

သို႔ေသာ္…. တစ္ေန႔ တစ္လံ ပုဂံဘယ္ေရြ႕မလဲဆိုသည့္ ထံုးကိုႏွလံုးမူကာ ကၽြႏု္ပ္ တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံ သားခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးကာ အတူတကြပူးေပါင္းလက္တြဲကာ အတူတူခ်ီ တက္သြားမည္ဆိုပါက ဒီမိုကေရစီပန္းတိုင္ကို မေ၀းေတာ့ေသာတစ္ေန႔မွာေရာက္ရွိေတာ့မည္မွာမလြဲ ဧကန္အမွန္ပင္။ထိုပန္းတိုင္ ကိုေရာက္ဖို႔ဆိုရာမွာလည္း တူညီေသာရည္မွန္းခ်က္ရွိဖို႔လိုအပ္ပါေသးသည္။

ကမၻာေပၚရွိႏိုင္ငံတုိင္းလိုလိုသည္ မိမိႏိုင္ငံႏွင့္လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္မည့္၊ ေခတ္စနစ္ႏွင့္လိုက္ေလ်ာ ညီေထြျဖစ္မည့္ စနစ္မ်ားေရြးေကာက္ပြဲပံုစံမ်ား ကို အဓိကထားက်င့္သံုးေနၾကသည္ျဖစ္ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနျဖင့္လည္း မိမိႏိုင္ငံႏွင့္လိုက္ေလ်ာ ညီေထြျဖစ္မည့္ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကိုေရြးခ်ယ္ က်င့္သံုးရမွာျဖစ္ပါ သည္။ ယခုအခါတြင္ လႊတ္ေတာ္ထဲ တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အျငင္းပြားေနၾကသည္ ကို ေတြ႕ရွိေနရပါ သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံက ေသးငယ္သေလာက္ လူဦးေရမွာလည္း သန္း(၆၀)ေက်ာ္ သာရွိပါသည္။ သန္း(၆၀)ေက်ာ္ေသာလူဦးေရတြင္ ပါတီေပါင္းက (၆၀)နီးပါးမွ် ရွိေနသည္မွာ အျခားႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ကြာျခားခ်က္ တစ္ရပ္ျဖစ္ေနပါသည္။ ထို႔အတြက္ ေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကိုက်င့္သံုးသည့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားကိုေလ့လာ ရမွာမွန္ေသာ္လည္း သူမ်ားႏိုင္ငံမ်ားက့ဲသို႔ ပံုတူကူးခ်၍ ရႏိုင္မည္မထင္ပါ။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းတြင္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးသည့္ေနာက္တြင္ က်င္းပျဖစ္ခ့ဲေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ မ်ားျဖစ္သည့္ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီေခတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ၊လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီေရြးေကာက္ပြဲ၊၂၀၁၀ျပည့္ႏွစ္ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ၊ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား တြင္ FPTPစနစ္ကို တစိုက္မတ္မတ္ မေျပာင္းလဲပဲ လိုက္နာက်င့္သံုး ခ့ဲပါသည္။

ယေန႔အခ်ိန္အခါတြင္FPTPစနစ္အစား PRစနစ္ကိုေရြးခ်ယ္က်င့္သံုးသြားမည္ဟုဆိုသူကဆို ေသာ္ လည္း လက္မခံသည့္သူမ်ားကလည္းလက္မခံၾကပါ။မိမိအေနျဖင့္ အေဟာင္းသံသရာထဲမွာ လည္ေနမည့္အစား စနစ္တစ္ခုက စနစ္တစ္ခုကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ေျပာင္းလဲႏိုင္လွ်င္ ေကာင္းမည္ဟု ျမင္မိပါသည္။ လူလုပ္ သည့္ အလုပ္မွန္သမွ် မည္သည့္အခါမွ Perfectမျဖစ္ႏိုင္ပါ။အေကာင္းႏွင့္အဆိုးသည္ အၿမဲဒြန္တြဲေန မွာျဖစ္ပါ သည္။ေကာင္းသည္ကမ်ားလွ်င္ အေကာင္းဘက္သို႔ ဦးတည္ၿပီး ဆိုးသည္ကမ်ားလွ်င္ အဆိုးဘက္ သို႔ ဦးတည္ သြားမွာျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အတြက္ အားလံုးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည္ဆိုလွ်င္ မည္သည့္စနစ္ပင္ က်င့္ သံုးေစကာ မူ ေကာင္းမြန္ေသာအေျခအေနတစ္ခုဖန္တီးႏိုင္မည္ဟုယံုၾကည္ပါသည္။

ျပည္ေထာင္စုႀကီး၏ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပံုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး၏ ပ်ံ႕ႏွံ႕တည္ရွိမႈ၊ ေဒသ အလိုက္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ၊ လူဦးေရအေျခအေနမ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားကာ အေျဖရွာ ေဆာင္ရြက္သင့္ ပါသည္။ အေကာင္းမ်ားလွ်င္ျဖင့္ မ်ားသည့္စနစ္ကို က်င့္သံုးရမွာျဖစ္ပါသည္။

PRစနစ္ကို ေရြးခ်ယ္က်င့္သံုးမည္ဆိုပါက ပါတီငယ္မ်ား ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ လာ ႏိုင္ေသာ ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးအျငင္းအခံုႏွင့္ပဋိပကၡမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာၿပီးႏိုင္ငံေရးညီညြတ္မႈႏွင့္ စည္းလံုးေရး ပ်က္ျပားသြားႏိုင္ေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦး က ေျပာၾကား သြားသည္ကိုသိရပါသည္။ ထိုသို႔ဆိုလွ်င္ ၄င္းအားနည္းခ်က္မ်ားကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ မည္က့ဲသို႔ ျပဳျပင္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္မွာလဲ စဥ္းစားရမွာျဖစ္ပါသည္။

PR စနစ္သည္ (၁) ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားဘက္ကၾကည့္လွ်င္ပါတီႀကီးငယ္မ ဟူျပည္သူက ခြင့္ျပဳသေလာက္ ကိုယ္စားျပဳခြင့္ ရိွသျဖင့္အခြင့္အေရးတန္းတူရျခင္း (၂) မဲဆႏၵရွင္မ်ားဘက္ကၾကည့္ လွ်င္သူတို ့၏မဲမ်ား အလဟႆမျဖစ္ေတာ့ျခင္းစေသာေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ျခင္းဆိုင္ရာတ ရားမွ်တမႈ (electoral justice) ကိုေဆာင္က်ဥ္းေပးသည္။ ဤစနစ္တြင္မဲဆႏၵရွင္မ်ား သည္ မိမိတို ့မဲထည့္ေသာ ပါတီႏွင့္ အမတ္ေလာင္း သည္မိမိတို ့မဲဆႏၵနယ္တြင္ေရြးခ်ယ္မခံရသည့္တိုင္အခ်ိဳးက်စနစ္အရပါတီကေစလႊတ္ခြင့္ရ ေသာအမတ္အားျဖင့္ကိုယ္စားျပဳခံရႏိုင္သျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္မည္သည့္ အမတ္ေလာင္းကိုမဲထည့္ခဲ့ သည္ျဖစ္ေစမဲေပးသူတိုင္း အတြက္ကိုယ္စားျပဳေပးသူရိွေနသည္။ ဟူသည့္အားသာခ်က္မ်ားကိုလည္းေတြ႕ျမင္ေနရသည္ျဖစ္ရာအားသာခ်က္မ်ား၊အားနည္းခ်က္မ်ား ကိုအေကာင္း ဆံုးျဖစ္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ မည္ဆိုပါလွ်င္ PRစနစ္က်င့္သံုးလွ်င္လည္း သင့္ေတာ္ မည္ဟု ျမင္မိပါသည္။ စာေရးသူတို႔အေနျဖင့္ ၂၀၁၅ပါတီစံုအေထြ ေထြေရြးေကာက္ပြဲႀကီး တြင္ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ တာ၀န္ေက်ပြန္စြာ အသဲၾကားက မဲတစ္ျပားႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ကမၻာ့အလယ္မွာရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္သစ္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အုတ္တစ္ခ်ပ္ သဲတစ္ပြင့္ႏွင့္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ မည္ဟု ဆိုခ်င္ပါသည္။

                                                                                 ခင္လယ္လယ္ခ်စ္(ျမန္/ဂုဏ္)